W ciągu kilku ostatnich lat w Polsce coraz głośniej mówi się o większej liczbie zachorowań na boreliozę. Dużo miejsca poświęca się sposobach jej wykrywania i związanych z nią komplikacjach. Co warto wiedzieć?
Przede wszystkim to, że borelioza jest bardzo trudna w zdiagnozowaniu i leczeniu oraz, że wbrew ogólnemu przekonaniu, nie jest przenoszona tylko przez kleszcze. Jej źródłem mogą być m.in. pchły, komary, moskity czy roztocza. Co więcej, do zarażenia może dojść poprzez stosunek płciowy z osobą zakażoną. O podwyższonym stopniu ryzyka możemy mówić w przypadku chorych matek – może dojść do przekazania choroby np. poprzez karmienie piersią, łożysko a nawet przez zapłodnienie in-vitro.
Wykrycie boreliozy utrudnia brak charakterystycznych objawów. Do najczęstszych zaliczamy nieuzasadnione zmęczenie, bóle stawów, karku, mięśni, problemy z koncentracją, drażliwość, depresja, zaburzenia rytmu serca, widzenia i słuchu, które występują przy wielu innych schorzeniach. 30% chorych cierpi na rumień, który jednak nie przesądza o samej diagnozie. Niezwykle ważna jest częstotliwość występowania objawów – możemy mówić o 4-tygodniowej cykliczności: najpierw pacjent czuje się dobrze przez dwa tygodnie, potem jego stan się pogarsza.
Diagnostyka boreliozy jest dwukierunkowa – mówi dr n. med. Maria Bortel-Badura. Z jednej strony szukamy bakterii borrelii, a z drugiej jej przeciwciał. Wydaje się, że aby potwierdzić zakażenie krętkiem borrelii najprościej jest pobrać krew i odnaleźć w niej krętka. W rzeczywistości jednak krętka bardzo trudno wykryć, ponieważ z krwi szybko ucieka przed układem odpornościowym, zamyka się w cystach lub przenika do miejsc o trudnych dostępie układu odpornościowego takich jak stawy, oko, mózg, blizny. Znacznie łatwiej oznaczyć przeciwciała we krwi. Wykrycie przeciwciał przeciw-krętkowych świadczy o aktualnej lub przebytej infekcji krętkiem borrelii. Bardzo rzadko są wyniki fałszywie dodatnie.
Trzeba pamiętać, że brak przeciwciał nie oznacza, że organizm jest zdrowy – może być po prostu zbyt słaby, żeby je wytworzyć. Diagnozy nie ułatwia również to, że niektóre antybiotyki hamują wytwarzanie przeciwciał.